Phiên ngoại

Âm nhạc của Kỳ Tư Niên

1.

Lần đầu tiên Kỳ Tư Niên nghe đến cái tên Bạch Lãng là trong cuộc trò chuyện với Donald Fried.

Đối phương rất vui vẻ nói cho anh biết, năm nay tân sinh viên ông chọn ở Juilliard chọn chuyên ngành cello, cũng là người Trung Quốc, nếu có cơ hội gặp mặt, ông nhất định sẽ giới thiệu cậu với Kỳ Tư Niên.

Vì vậy Kỳ Tư Niên đã xem xét kỹ hơn đoạn video mà Fried gửi.

Thiế niên trong video đang chơi đàn một cách nghiêm túc, chỉ để lại bên góc nghiêng ôm đàn cello. Các đường nét trên khuôn mặt non nét, trẻ con hơn so với người da trắng, hoàn toàn vẫn là một đứa nhóc.

Nghe nói cậu mới vừa thành niên, quả thực vẫn còn là một đứa trẻ.

Thiếu niên trong video có kỹ năng bấm ngón chuẩn, động tác kéo cây vĩ uổng chuyển, những dòng nhạc thoát ra hoàn mỹ không thể chê được, có vẻ như cậu đã rất chăm chỉ. Một đoạn《 Requiem》[1] của Mozart được chơi rất lâu và đầy cảm xúc, những nốt nhạc chạy ra từ dưới dây đàn cậu, như thể chúng có sức mạnh xoa dịu mọi nỗi đau khổ trên đời.

Thật sự không tệ. Kỳ Tư Niên nghĩ.

Cậu giống như một đóa hoa thuần khiết chuẩn bị nở, chỉ cần rèn luyện thêm một chút sẽ nở ra cả đóa hoa xinh đẹp. Chẳng trách cậu lại được người có ánh mắt cao như Fride lựa chọn.

Nhưng, nó cũng chỉ là không tệ.

Kỳ Tư Niên đã gặp quá nhiều đàn em như vậy, họ không mấy ấn tượng trong giới âm nhạc cổ điển châu Âu, nơi có tỷ lệ thần đồng bình quân đầu người trung bình. Cho nên anh chỉ nhìn lướt qua mấy lần, khen ngợi mấy lần rồi nhanh chóng quên mất.

2.

Lúc này, Kỳ Tư Niên đã ký hợp đồng với BPO được vài năm.

Anh nổi tiếng từ khi còn là thiếu niên, được tất cả bạn bè cùng trang lứa ghen tị và ngưỡng mộ. Một tiên tài trẻ, nghệ sĩ violin tài năng, Heifetz tiếp theo, đôi tay được Chúa hôn…… Tạp chí đánh giá âm nhạc luôn khắc nghiệt 《Gramophone》 chưa bao giờ keo kiệt những lời khen dành cho anh.

Nhiều người yêu nhạc cổ điển phát cuồng vì anh và coi anh là niềm hy vọng cho tương lai của âm nhạc cổ điển.

Trên thực tế, Kỳ Tư Niên không có cảm giác gì đặc biệt với những điều này. Ngược lại với quan điểm của nhiều người, anh không cảm thấy âm nhạc cổ điển quá tao nhã và phức tạp đến mức cần phải hồi sinh. Nói cách khác, bản thân âm nhạc không chứa đựng cảm xúc và không nên diễn giải quá mức. Khi người chơi nó hoàn toàn chìm đắm trong một cảm xúc nào đó thì người đó sẽ mô tả đầy đủ cảm xúc đó.

Suy cho cùng, nhạc cụ chỉ là vật chứa đựng âm nhạc, biên độ của bốn dây luôn có giới hạn, chỉ có nhiệt huyết không ngừng trong tim mới là nguồn cảm hứng âm nhạc tốt nhất.

Thỉnh thoảng Kỳ Tư Niên cùng vài người bạn trong giới âm nhạc tụ tập, khi nói đến vấn đề này, hầu hết mọi người đều cảm thấy lúng túng. Giữa các nhạc công luôn có sự mâu thuẫn, họ thích những giai điệu tinh tế phù hợp một cách hoàn hảo nhưng đồng thời họ cũng không thể gạt bỏ được những cảm xúc, đam mê đang chảy trong xương tủy.

Họ dành cả cuộc đời để tìm kiếm khoảnh khắc cộng hưởng với tâm hồn và tia lửa của họ.

Dù là Bach khắt khe và trật tự hay Liszt lãng mạn và cuồng nhiệt, thứ âm nhạc không có hồn sẽ chỉ khiến mỗi người biểu diễn trở nên khốn khổ.

Tuy nhiên, dù bạn có thích thứ gì đến đâu thì bạn cũng sẽ luôn cảm thấy mệt mỏi với nó, giống như bay là số phận của một con chim, nhưng nếu bạn bay quá cao hoặc quá lâu, bạn luôn muốn tìm lại khu rừng để có thể quay trở lại.

Kỳ Tư Niên cũng không ngoại lệ.

Vì vậy, một ngày nọ, khi cầm cây vĩ lên, anh cảm thấy màu sắc trước mắt nhạt dần như thủy triều rút đi, những nốt nhạc sặc sỡ không còn tạo nên gợn sóng nào trong lòng anh nữa, trên thế giới này chỉ còn lại bầu trở đen trắng, xám nhạt, giống như một bản nhạc, khi những ký hiệu nòng nọc dày đặc xuất hiện, anh không còn cảm thấy ngạc nhiên.

Anh thậm chí còn thở phào nhẹ nhõm và từ từ đặt cây đàn violin trên tay xuống.

3.

Người hoạt động của BPO Bruno là một trong số ít bạn bè của Kỳ Tư Niên. Ngày hắn nghe được Kỳ Tư Niên nói không muốn gia hạn hợp đồng, trong không khí tia hơi ấm cuối cùng của mùa xuân đã bị lấy đi, gió đêm tràn ngập hương vị của mùa hè.

“Cậu nói gì?” Bruno thiếu chút nữa phun sạch ngụm rượu trong miệng, đành phải đặt ly xuống, kinh ngạc nhìn Kỳ Tư Niên, “Đừng đùa Sean, chuyện này chẳng buồn cười chút nào cả”

Kỳ Tư Niên yên tĩnh ngồi, thậm chí còn mỉm cười. Anh nói: “Tôi không đùa đâu. Tôi đang nói chuyện với cậu với tư cách một người bạ..”

“Được được, bạn của tôi, Sean thân ái của tôi.” Bruno nhún vai, “Tôi cũng không muốn nói với cậu câu kiểu BPO cần cậu — tuy rằng nó là sự thật.”

“Tôi không thể chơi loại âm nhạc khiến tôi thỏa mãn nữa.” Kỳ Tư Niên ngắt lời hắn, nói, “Có lẽ nàng thơ đã từng chạm vào tay tôi, nhưng bây giờ, cô ấy rõ ràng đã rời đi.”

Bruno sửng sốt một lát, không biết nên nói cái gì.

“Bàn tay được Nàng thơ âu yếm” là câu nói của một nhà phê bình âm nhạc khi khen ngợi Sean Chyi, được nhiều người đồng tình một thời.

Bruno cũng là một nghệ sĩ violin và tình yêu của hắn dành cho âm nhạc cổ điển không ai có thể sánh bằng. Tuy nhiên, ông trời luôn bất công, có người dù có chăm chỉ đến mấy cũng không thể cạnh tranh được với tài năng hạn chế của mình, trong khi có những người dường như sinh ra để dành cho âm nhạc ngay khi bước vào thế giới này.

Kỳ Tư Niên hiển nhiên là người vế sau.

“Sean.” Bruno thở dài, nhẹ giọng một chút, “Cho dù từ góc độ một người bạn, tôi không nghĩ cậu đã đưa ra một quyết định sáng suốt.”

Kỳ Tư Niên tựa lưng vào ghế, vẻ mặt bình tĩnh đến mức gần như lãnh đạm.

Bruno dường như đã nghĩ tới điều gì đó, đứng dậy, từ trong túi lấy ra một tập tài liệu, đặt lên bàn rồi đẩy đến trước mặt Kỳ Tư Niên.

– Đó là một dự án hợp tác của Trường Juilliard và họ đang cố gắng thuê một giảng viên thỉnh giảng từ BPO.

Kỳ Tư Niên cau mày, rũ mắt xuống không nói gì, hiển nhiên là không có hứng thú.

“Sean, đi Bắc Mỹ đi.” Bruno đưa tay nắm lấy vai anh, “Thư giãn một chút được không? Cũng không phải chuyện gì to tát, tôi cá là cậu chỉ cần một kỳ nghỉ thôi.”

4.

Kỳ Tư Niên lần đầu gặp Bạch Lang trong phòng tập của trường Juilliard.

Lúc đó là giữa hè.

Tấm kính cửa sổ sát đất trong suốt từ trần đến sàn sạch sẽ và sáng sủa lấp ló những chiếc lá được ánh nắng mặt trời nhuộm thành màu xanh bạc hà, những tia nắng mặt trời kéo dài đến tận hàng lang, trông như một vườn hoa trong khu rừng của Phù Thủy Xứ OZ.

Kỳ Tư Niên nhắm mắt đứng trước cửa sổ kính suốt từ trần đến sàn.

Anh nghe thấy ánh nắng chói chang ùa ra ngoài cùng với những nốt nhạc lộng lẫy ở phía bên kia cửa phòng piano, nở rộ dọc theo khe cửa đến tai Kỳ Tư Niên, giống như một vũ điệu tưởng tượng mờ ảo, quấn lấy trái tim anh từ mọi hướng.

Đây là một tác phẩm đầu tay cực kì non nớt.

Hợp âm F trưởng[2] đơn giản và kiểu Vivace assai[3] gồm bốn nhịp, vừa nghe liền biết nó không được viết bởi một nhà soạn nhạc chuyên nghiệp.

Tuy nhiên, chỉ giai điệu như vậy mới có chất nhạc mạnh mẽ đến vậy, từng hợp âm, từng khoảng dừng, từng hơi thở đều như hát bằng cả trái tim.

Những nốt nhạc tươi sáng, nóng bỏng, đầy cảm xúc cuộn ấm trong không khí.

Âm nhạc giống như một chiếc chìa khóa, tỏa ra sức mạnh xoa dịu trái tim con người, cố gắng cứu lấy bản thân đang mắc kẹt trong Kỳ Tư Niên.

– – Đôi khi, ngay cả Kỳ Tư Niên cũng cảm thấy số phận của mình thật tuyệt vời đến mức anh thực sự đã chạm vào một tâm hồn thuần khiết và nồng nàn ở bên kia lục địa cách xa châu Âu.

Ngày hôm đó, anh đứng ở hành lang rất lâu, nghe thiếu niên sau cửa vui vẻ chơi đùa. Hình bóng ngược sáng tan chảy trong ánh nắng tràn vào từ cửa sổ, sáng như ngọn lửa đang nhóm lên.

Rất đẹp.

Kỳ Tư Niên nghĩ, bây giờ mình nên đẩy cửa vào, làm quen với nghệ sĩ trẻ này, sau đó mời cậu ấy cùng nhau biểu diễn một bản song tấu vô song.

Anh có thể không bao giờ gặp lại một linh hồn nào như thế này nữa.

Kỳ Tư Niên muốn vươn tay ấn nắm cửa ở gần đó, nhưng lại do dự. Anh lặng lẽ đi về phía bên kia hành lang, cúi đầu nhìn ngón tay mình, cau mày không rõ.

Một lúc sau, anh nghe thấy tiếng bước chân chạy ở hành lang phía sau. Một thiếu niên đi tới gõ cửa phòng đàn hỏi: “Lang, là cậu sao? Thi xong rồi, cậu đang luyện nhạc gì thế?”

Tiếng nhạc bên trong vội vàng dừng lại, giọng nói của Bạch Lãng từ trong cửa truyền đến, mơ hồ đến mức Kỳ Tư Niên không nghe rõ.

Thiếu niên ngoài cửa sổ suy nghĩ một lúc, mở cửa sổ ra, nằm trên bậu cửa sổ nhìn vào: “Hình như chưa từng nghe cậu đàn.”

Kỳ Tư Niên nghe thấy tiếng cười nhàn nhạt của Bạch Lãng, cậu nói: “Tôi đâu có đàn cho cậu nghe. Đây là bài hát tôi tự tay viết, khán giả đầu tiên chỉ có thể là Nàng Thơ tương lai của tôi.”

Nàng Thơ……

Tâm trí Ký Tư Niên dần dần tỉnh táo lại, anh bất giác mỉm cười. Anh lặng lẽ bước đi mà không làm phiền hai chàng trai đang nói chuyện.

Thật là một câu nói lãng mạn và phù hợp. Kỳ Tư Niên nghĩ.

5.

Sau đó, Kỳ Tư Niên đi vào một phòng tập đàn trống, do dự hồi lâu, anh vẫn giơ cây vĩ trong tay lên.

Bach, 《 Chaconne 》.

Mười sáu biến tấu đầu tiên u ám và chậm chạp, giai điệu chuyển dần lên cao, với những bước nhảy nhanh chóng leo lên hết làn sóng này đến làn sóng khác, phá vỡ những âm tiết trì trệ, và phím D trưởng từ từ hạ xuống thế giới như một vị thần sau hàng ngàn lời khẩn cầu.

Đây là lần đầu tiên Kỳ Tư Niên chơi một khúc nhạc sôi động như vậy, đầu ngón tay cầm vĩ hơi run lên.

Đôi tay này đã được rèn luyện ngày qua ngày, năm này qua năm khác và có thể chơi chiếc Paganini phức tạp một cách mượt mà và mạnh mẽ trong nhiều giờ.

Những cảm xúc hỗn loạn c ắm vào lồ ng ngực anh như một con dao, anh không còn giữ được sự cân bằng cảm xúc thoải mái nữa. Âm nhạc thấm vào lòng anh như thủy triều, mỗi nốt nhạc trong đó đều tràn ngập sức mạnh mới lạ và mới lạ.

Hồn nhiên, kiên trì.

Tràn ngập sức sống mới

6.

Khi Kỳ Tư Niên từ Bắc Mỹ trở về, mùa hè ở Berlin mới trôi qua được hai phần ba.

Không ai biết rằng trong mùa hè bình thường này, tay cầm vĩ của nghệ sĩ Sean Chyi đã từng bị run nhưng kỳ diệu thay anh lại được nàng thơ hôn lần nữa.

7.

“Cho nên cậu cũng chỉ là mệt mỏi, cần một chuyến nghỉ dưỡng sao.” Bruno nói, “New York thì thế nào? Những bài hát và điệu nhảy của Broadway và nghệ thuật của Metropolis chắc chắn sẽ rất khó quên.”

Khi hắn nói lời này, Kỳ Tư Niên vừa chơi xong một bản nhạc Bach liền đi tới, dựa vào quầy bar rót cho mình một ly rượu.

Kỳ Tư Niên cười nói: “Quả nhiên khó quên.”

“Chỉ vậy thôi sao?” Bruno nhìn anh và mỉm cười, “Không phải có chuyện gì thú vị hơn sao? Ví dụ như… gặp gỡ tình yêu.”

“Bruno.” Kỳ Tư Niên chậm rãi nhấp một ngụm rượu trong ly, cắt đứt lời trêu chọc của hắn, “Liên hệ với Juilliard giúp tôi và nói rằng tôi sẵn lòng làm giảng viên cho bọn họ.”

Bruno sửng sốt một chút, cảm thấy có chút kỳ quái: “Juilliard? Ý của cậu là giáo sư thỉnh giảng nửa năm một lần? Đừng nói tôi là cậu định tự đi nhé?”

Kỳ Tư Niên gật đầu, không nói gì

“Cậu thật sự thích New York như vậy sao? Vừa tốn thời gian lại vừa tốn sức.” Bruno nghĩ nghĩ, cảm thấy vẫn không hiểu được, nhưng vẫn nhún vai nói, “Cũng được, dù sao Juilliard cũng có hiệp nghị với BPO, cho nên cậu……”

“Không, không phải lấy danh nghĩa của BPO.” Kỳ Tư Niên lắc đầu, khẽ cười, “Chuyện này lấy danh nghĩa cá nhân của tôi.”

“Có ý gì?” Bruno khờ.

Kỳ tư năm không nói gì, chỉ là chậm rãi uống hết ly rượu, lại rót đầy ly cho hai người.

“Bruno, tôi nhớ cậu từng nói rằng cậu không hoàn toàn đồng ý với quan niệm âm nhạc hiện tại của BPO.” Trên mặt Kỳ Tư Niên không có nhiều biểu cảm, “Là một người bạn, tôi biết ước mơ của cậu, có muốn tạo ra một đoàn nhạc hoàn toàn khác với phong cách âm nhạc cổ điển châu Âu.”

Bruno hơi nhíu mày đứng dậy nhìn anh, giống như đây là lần đầu tiên hắn quen anh: “Nhưng cậu chưa bao giờ ủng hộ ý kiến của tôi. Cậu nói, cậu cho rằng âm nhạc cổ điển là lí trí, là bình tĩnh, có tính logic hoàn chỉnh và tinh tế — đặc biệt là ở trong một đoàn nhạc giao hưởng lớn.”

Kỳ Tư Niên im lặng một lát, đột nhiên mỉm cười.

Bruno nhìn anh khó hiểu.

“Lần này đi Bắc Mỹ……” Kỳ Tư Niên rũ xuống đôi mắt ngậm ý cười, giọng nói bởi vì vui vẻ mà có vẻ dễ chịu hơn, “Tôi nghe được một câu nói rất thú vị.”

Bruno hỏi: “Câu nói gì?”

“Có người nói, nếu Mozart có thể sống đến bây giờ, nhất định sẽ trở thành một cao thủ nhạc rock kim loại nặng.” Kỳ Tư Niên nói: “Kiểu trang điểm màu khói á.”

“……”

Bruno dùng ánh mắt kì lạ nhìn Kỳ Tư Niên, muốn nói gì, nhưng cuối cùng cũng không nói.

“Tôi chỉ đùa thôi, đừng để ý.” Kỳ tư Niên đưa tay vỗ vai hắn, nói, “Fride kể lại cho tôi– nghe nói, đó là câu nói từ học trò mới của ông.”

Bruno suy nghĩ một lát, gật đầu nói: “Fride không nổi điên à?”

Kỳ Tư Niên mỉm cười chạm ly với hắn rồi uống một ngụm.

“Tôi lại rất thích câu nói này.”

Bruno cần ly rượu trong tay, không uống. Hắn cúi đầu nghĩ nghĩ, qua một lát mới thở dài nói: “Chuyến đi Bắc Mĩ lần này, suy nghĩ của cậu dường như đã thay đổi rất nhiều, Sean.”

“Có lẽ.” Kỳ Tư Niên mỉm cười, “Con chim đã tìm được phương hướng luôn không muốn nhường cánh rừng phải không?”

8.

Lần đầu tiên Kỳ Tư Niên và Bạch Lãng thực sự gặp nhau là ở sân bay Vienna.

Đó cũng là một ngày giữa hè.

Thiếu niên đã mất đi sự non nớt cuối cùng, trưởng thành thở thành một hình dáng xinh đẹp rạng rỡ. Trong ánh nắng tràn ngập ở Vienna, cả người toát ra ánh sáng rực rỡ, sáng chói như mặt trời.

Cõng cây đàn cello trên lưng, chậm rãi đi đến trước mặt Kỳ Tư Niên, mặt đỏ bừng, giọng nói run rẩy vì căng thẳng.

“Sếp, thủ trưởng, chào anh ạ”

Có lẽ cậu không nói được tiếng Đức, mấy từ đơn giản cứ lắp bắp.

Kỳ Tư Niên mỉm cười, gật đầu với cậu.

9.

Chào em.

Chàng thơ của tôi.

Chú thích của editor

[1] Tác phẩm Requiem được Wolfgang Amadeus Mozart sáng tác ở cung Re thứ trong năm 1791. Nó là tác phẩm cuối cùng và có thể được xem là một trong những tác phẩm mạnh mẽ và tiêu biểu nhất của ông.

[2] F trưởng là một phím chính dựa trên nốt F và bao gồm F, G, A, B♭, C, D, E và F. Dấu ấn phím có dấu giáng. Thứ tương đối là D thứ và thứ song song là F thứ.

[3]

Rence: Bấm vào chương phiên ngoại trên wordpress để xem ảnh Venice của tác giả ạ.